Pages

(c) WRITER

బేతాళ కథలు మొదటినుంచి చదవాలనుకుంటే ఇక్కడ నొక్కండి - రూపాయి చెప్పిన మొదటి బేతాళ కథ

Sunday, December 27, 2015

రూపీ బేతాళుడి ఆర్థిక సలహాలు 27


ఈ మధ్యకాలంలో, వాలెట్స్ అని తరచుగా వినిపిస్తున్నాయి. ఎయిర్ టెల్ మనీ, పేటీయం, ఓలా మని ఇలాంటివి. వీటి గురించి చెప్తారా?

మనం ఏదైనా వస్తువు కొన్న తరువాత డబ్బులు ఇస్తాం. ఇది సాధారణం. ఆ డబ్బుని డబ్బుగా కాకుండా ఇతర మార్గాల ద్వారా ఇచ్చేందుకు అనేక అవకాశాలు వచ్చేశాయి. సొడేక్సో పాస్ ఉదాహరణ. మీ కంపెనీ మీకు ఇవ్వాల్సిన డబ్బుని డబ్బుగా కాకుండా గిప్ట్ వోచర్లుగానో, సొడెక్సో పాస్ లు గానో ఇవచ్చు. వీటిని అంగీకరించే షాపుల్లో వీటిని మీరు వాడుకోవచ్చు. అలాగే మరికొన్ని పథకాలు వున్నాయి. మీరు ముందు గానే కొంత డబ్బు ఒక కంపెనీలో జమ చేస్తారు. వాళ్ళ సేవల్ని లేదా ఉత్పత్తుల్ని మీరు వాడుకున్నప్పుడు ఆ డబ్బులో నుంచి పేమెంట్ చెయ్యవచ్చు. దీని వల్ల మీకు కలిగే లాభం, చేతులో డబ్బులు ఉంచుకోవాల్సిన అవసరం తగ్గడం, ఇలాంటి పేమెంట్ కంపెనీల వివిధ స్కీముల ద్వారా లాభం (పేబ్యాక్ లాంటివి). కంపెనీకి కలిగే ఉపయోగం ఏమిటంటే, మీరు ఒకసారి డిపాజిట్ చేసిన తరువాత ఆ కంపెనీ సేవలనే వాడుకుంటారు. పదే పదే మీరు వారి సేవలనే వాడినప్పుడు డిస్కౌంట్లు, స్కీములు ఇవ్వడంలో తప్పేముంది. ఇప్పుడు ఇలాంటి పథకాలు ఆటో ప్రయాణానికి కూడా వాడుకునే దాకా వచ్చింది. ఇది ముందు ముందు ఇంకా విస్తరించబోయే విధానమిది.

దేవుడి కోసం డబ్బు ఖర్చు పెట్టడంలో తృప్తి వుంటుంది కదా?
దేవుడి కోసం డబ్బు ఖర్చు పెట్టడంలో తృప్తి వుండదు. మీరు దేవుణ్ణి నమ్మి, మీరు చేస్తోంది పుణ్యకార్యమని నమ్మినప్పుడు, పుణ్యకార్యం చేశాను అన్న తృప్తి మీకు వుంటుంది. ఒకవేళ మీరు నాస్తికులైనా తిరుపతి ప్రయాణం మీకు తృప్తిని ఇవ్వచ్చు. కుటుంబాన్ని తిరుపతి తీసుకెళ్ళినందుకు భార్య ఎంతో సంతోషిస్తే, భార్య ఆనందానికి కారణమయ్యానని తృప్తి కలుగుతుంది. ఎక్కడా, ఎప్పుడూ ఖర్చు పెట్టడంలో తృప్తి, ఆనందం వుండదు. ఆ ఖర్చుకు కారణం నెరవేరినందుకు, అవసరం తీరినందుకు ఆనందం కలుగుతుంది. ఇది అర్థం అయితే ఖర్చు పెట్టకుండా కూడా ఆనందం పొందవచ్చు అని తెలుసుకుంటారు. డబ్బులు ఖర్చుపెట్టకుండా పుణ్యం సంపాదించడం లాంటిదే ఇది. రెండూ సాధ్యమే. తెలుసుకోవాలి. అవలంబించాలి.

స్టాక్ మార్కెట్ ఏ మాత్రం అంచనాలు అందడంలేదు. ఇన్ని ఒడుదుడుకులు ఎందుకు వున్నాయి?
స్టాక్ మార్కెట్ మొదలైన దగ్గర్నుంచి ఈ రోజు వరకూ ఏ రోజూ అంచనాలకు అందలేదు. ఒడుదుడుకులు వుండటమే దాని లక్షణం. అంత సులభంగా అంచనాలకు అందితే అందరమూ కోటీశ్వరులమే అయ్యేవాళ్ళం. స్టాక్ మార్కెట్ గురించి ఖచ్చితంగా చెప్పగలిగిందేమిటంటే, దీర్ఘ కాలం పెట్టుబడి పెడితే ఈ ఒడిదుడుకుల ప్రభావం చాలా తక్కువ వుంటుంది అని.

డిస్కౌంట్ పథకాలను నమ్మచ్చా? ఒకటి కొంటే ఒకటి ఉచితం అని చెప్పేవన్నీ నిజాలేనా?

కొంత నిజం వుంది, కొంత అబద్దం కూడా వుంది. చాలాకాలంగా వుండిపోయిన సరుకును వదిలించుకోడానికి డిస్కౌంట్ పథకాలు పెడతారు. ఇది నిజం. అమ్మకాలు పెంచుకోవడం కోసం ధర పెంచి, దాని మీద డిస్కౌంట్ ఇచ్చినట్లు చూపిస్తారు. ఇది ప్రలోభం. వ్యాపారి వదిలించుకోవాలనుకున్న సరుకు కొనుకున్నా, డిస్కౌంట్ ముసుగులో అదే ధరకి కొనుకున్నా, మీకు పెద్ద లాభం వుండదు. మరి లాభం ఎప్పుడు వుంటుంది అంటే – మీకు ఒక వస్తువు కొనాల్సిన అవసరం వుండి, సరిగ్గా అదే వస్తువు వ్యాపారి త్వరగా వదిలించుకోవలనుకుంటున్న సందర్భంలో డిస్కౌంట్ ఇస్తే మీరు లాభపడ్డట్టు. ఇది చాలా అరుదుగా జరుగుతుంది. దాదాపు అన్నిసార్లు ఖచ్చితంగా జరిగేదేమిటంటే – వ్యాపారి లాభపడటం.

Sunday, December 20, 2015

రూపీ బేతాళుడి ఆర్థిక సలహాలు 26

నెలకి అరవై వేలు జీతం అని ఒప్పుకోని కొత్తగా ఈ ఉద్యోగంలో చేరాను. టాక్స్ అని పది వేలు తగ్గించారు. అసలు ఈ టాక్స్ ఎలా లెక్క వేస్తారో అర్థం కావటం లేదు. ఈ టాక్స్ లేకుండా మొత్తం జీతం వచ్చే మార్గం చెప్తారా?

ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం చెప్పాలంటే అది ఒక రెండువందల పేజీల పుస్తకం అవుతుంది. చాలా స్థూలంగా చెప్తాను. మీ జీతంలో బేసిక్, స్పెషల్ ఎలవన్స్ వంటి వాటి మీద టాక్స్ పడుతుంది. ట్రావెల్ ఎలవన్స్, టెలిఫోన్ ఎలవన్స్ వంటి వాటి మీద టాక్స్ వుండదు. ముందు వేటి మీద టాక్స్ పడుతుందో, వేటి మీద పడదో మీ ఆఫీసులో కనుక్కోండి. కొంత తికమకగా లెక్కలు వుండేది హెచ్.ఆర్.ఏ. విషయంలో. మీకు హెచ్. ఆర్. ఏ. గా ఇచ్చే సొమ్ములో కొంత భాగానికి మాత్రం టాక్స్ పడే అవకాశం వుంది. ఇలా టాక్స్ వెయ్యాల్సిన మొత్తం ఎంతో (టాక్సబుల్ ఇన్కమ్) లెక్క వేస్తారు. వీటిలో నుంచి మినహాయింపులు తీసేస్తారు. 80C కింద ప్రావిడెంట్ ఫండ్ కి కట్టిన డబ్బు, ఇన్సూరెన్స్ ప్రీమియంలు, కొన్ని మ్యూచువల్ ఫండ్స్ లో పెట్టిన డబ్బు, పోస్టాఫీస్ పథకాలు, ఐదు సంవత్సరాలకు చేసిన ఫిక్స్డ్ డిపాజిట్లు, పిల్లల స్కూలు ఫీజులు, ఇంటి రుణం వడ్డీ చెల్లింపు వగైరాలు వుంటాయి. 80D కింద హెల్త్ ఇన్సూరెన్స్ పథకాలకు కట్టిన ప్రీమియం వుంటుంది. 80E ఏదైనా ఎడ్యుకేషన్ లోన్ తీసుకోని వుంటే దానికి చేసిన చెల్లింపులు వుంటాయి. ఇలాంటివి ఇంకా కొన్ని సెక్షన్లు వున్నాయి. ఇవన్నీ కలిపి మీ టాక్సబుల్ ఇన్కమ్ లో నుంచి తొలగిస్తారు. అలా తొలగించగా వచ్చిన సొమ్ము పైన స్లాబుల ప్రకారం టాక్స్, ఆ పైన సెస్ విధించి జీతంలో తగ్గిస్తారు. మొదట మీరు చెయ్యాల్సిన పని పైన చెప్పిన పథకాలలో డబ్బులు పొదుపు చెయ్యబోతున్నానని మీ కంపెనీ (ఎకౌంట్స్/పేరోల్స్) విభాగానికి చెప్పడం. అలా మీరు ఇచ్చిన డిక్లరేషన్ ఆధారంగా టాక్స్ లెక్క వేస్తారు కాబట్టి కొంత టాక్స్ తగ్గుతుంది. రెండో పని మీరు ఇచ్చిన డిక్లరేషన్ ప్రకారం పొదుపు చెయ్యడం. టాక్స్ తగ్గించుకోడానికి మార్గాలు వున్నాయి కానీ టాక్స్ ఎగవేయడానికి మార్గాలు లేవు. వుంటే అవి చట్టవ్యతిరేకమైనవి.

నమస్తే. క్రెడిట్ కార్డ్ వాడటం మంచిది కాదని మీరు తరచుగా చెప్తున్నారు. ఈ కార్డుల వల్ల లాభాలే లేవంటారా? రివార్డ్ పాయింట్ల ద్వారా లాభం వుంటుంది కదా?

క్రెడిట్ కార్డ్ అంటే అప్పు. అప్పు లేకుండా వుండటం ఎప్పుడూ మంచిదే కదా. అయితే ఒకోసారి అనుకోని అవసరాలు వుంటాయి. అలాంటప్పుడు క్రెడిట్ కార్డ్ వాడటంలో తప్పేమీ లేదు. క్రెడిట్ కార్డ్ వాడినప్పుడు మీరు వాడిన తేదీ నుంచి బిల్ తయారయ్యే రోజు వరకు ఎలాంటి వడ్డీ వుండదు. ఇది గరిష్టంగా యాభై రోజులు దాకా వుంటుంది. అంటే వడ్డీ లేని అప్పు యాభై రోజులు దొరకడం చాలా మంచి ఉపయోగమే. కానీ, ఒకసారి వడ్డీ పడటం అంటూ మొదలైతే ఇరవై నాలుగు నుంచి ముఫై ఆరు శాతం వరకు వాడ్డీ వడ్డిస్తారు. అందువల్ల వడ్డి పడకుండా యాభై రోజుల్లో వాడుకోగలిగితే ఉపయోగమే. రివార్డ్ పాయింట్ విలువ చాలా తక్కువ. మీరు నూటాయాభై రూపాయలు ఖర్చు పెడితే ఒక అర్థరూపాయి విలువ చేసే పాయింట్లు ఇస్తారు. మీరు కొనే షాపులోనే డబ్బు నగదుగా ఇస్తానని బేరం చేస్తే అంతకన్నా ఎక్కువ డిస్కౌంట్ లభిస్తుంది.

ఫార్మ్ 12B అంటే ఏమిటి? నేను ఈ మధ్య ఉద్యోగం మారాను. దీనివల్ల నా ఆదాయపన్ను మీద ఏదైనా ప్రభావం వుంటుందా?

మీరు ఒక సంస్థలో ఆరు నెలలు పని చేశారనుకుందాం. అక్కడ మీ జీతాన్ని బట్టి వార్షిక ఆదాయం లెక్కవేసి అందుకు అనుగుణంగా టాక్స్ తగ్గించి జీతం ఇస్తుంటారు. ఆరు నెలలకే మీరు వదిలేస్తే, మీ ఆదాయం సగానికి పడిపోయినట్లు. అప్పటి దాకా మీ జీతంలో నుంచి తగ్గించిన టాక్స్ మీ ఆదాయానికి చాలా ఎక్కువగా వుంటుంది. ఇలాంటప్పుడు మీరు మరో కంపెనీలో చేరారనుకోండి. వాళ్ళ లెక్క ప్రకారం మీరు సంవత్సరం మధ్యలో చేరారు కాబట్టి ఆరు నెలల జీతమే తీసుకుంటారు. దాని బట్టి టాక్స్ లెక్క వేసి నెల నెల తగ్గిస్తారు. సంవత్సరం చివర్లో మీరు టాక్స్ రిటర్న్స్ కోసం లెక్క వేస్తే అటు ఆరు నెలలు ఒక కంపెనీలో, మరో ఆరు నెలలు మరో కంపెనీలో కలిపి పన్నెండు నెలల జీతం లెక్కలోకి వస్తుంది. స్లాబ్ మారటం వల్ల టాక్స్ పెరుగుతుంది. ఇదంతా మీరు మీ చేతిలో నుంచి, ఒక్కసారిగా కట్టాల్సివస్తుంది. ఇది తప్పించడం కోసం మీ కొత్త కంపెనీ మీ పాత కంపెనీలో మీ జీతం, టాక్స్ ఎంత కట్టారు వంటి వివరాలను తీసుకుంటుంది. ఆ వివరాలు పొందుపరిచేందుకే ఫార్మ్ 12B వాడతారు.

ఇన్సూరెన్స్ డబ్బులు ఇవ్వాల్సినప్పుడు త్వరగా ఇవ్వరని విన్నాను. ఇది నిజమేనా?


ఏ ఇన్సూరెన్స్ కంపెనీ క్లెయిమ్ ఇవ్వకుండా చెడ్డ పేరు తెచ్చుకోవాలని అనుకోదు. కానీ కొన్ని కారణాల వల్ల క్లెయిమ్ రిజెక్ట్ అయ్యే అవకాశం వుంది. అన్నింటికన్నా ముఖ్యంగా పాలసీ కండీషన్స్ తెలియకపోవడం. ఒక క్రిటికల్ ఇల్ నెస్ పాలసీ తీసుకోని, అది హెల్త్ ఇన్సూరెన్స్ అనుకునే వాళ్ళు వున్నారు. కేవలం కొన్ని నిర్ణీత వ్యాధ్యులు/అనారోగ్యాలు సంభవించినప్పుడే ఆ పాలసీ పనిచేస్తుంది. అలాంటి పాలసీతో ఫ్రాక్చర్ అయినప్పుడు హాస్పిటల్ ఖర్చులు ఇవ్వమని అడగడం సరికాదు కదా! అలాగే డాకుమెంటేషన్ సరిగా చెయ్యకపోవటం మరో సమస్య. భార్యని నామినీగా పెడుతూ ఆమె పేరు బ్యాంక్ లో వున్నట్లు కాక మరో రకంగా రాస్తే ఆ డబ్బు క్లెయిమ్ చేసినప్పుడు ఇబ్బంది అవుతుంది. అన్నింటికన్నా ముఖ్యమైనది నిజాలు దాచడం. మెటీరియల్ ఫాక్ట్స్ అంటారు వీటిని. ఉదాహరణకు సిగరెట్లు తాగే అలవాటు వున్నా దాని గురించి పాలసీలో చెప్పకపోవటం. ఆ వ్యక్తి రేపు సిగరెట్ల కారణంగా చనిపోయినట్లు నిర్ధారణ అయితే ఆ క్లెయిమ్ చేతికి అందదు. కాబట్టి ఇన్సూరెన్స్ తీసుకునేటప్పుడు అన్ని వివరాలు పూర్తిగా తెలియజేయడం వల్ల క్లెయిమ్ సమయంలో ఇబ్బంది రాకుండా వుంటుంది. అలాగే ఇన్సూరెన్స్ కంపెనీని ఎంచుకునే ముందు, వాళ్ళ క్లెయిమ్ సెటిల్ మెంట్ రికార్డ్ ను కూడా పరిశీలించడం మంచిది.

Sunday, December 13, 2015

రూపీ బేతాళుడి ఆర్థిక సలహాలు 25

నాది ఒక చిత్రమైన సమస్య. ఎక్కడికి వెళ్ళినా ఏదో ఒకటి కొనకుండా వుండలేను. ఇప్పుడు ఆన్ లైన్ షాపింగ్ వచ్చిన తరువాత ఈ సమస్య మరీ ఎక్కువైపోయింది. దీని వల్ల చాలా డబ్బులు ఖర్చుపెట్టేస్తున్నాను. దీని నుంచి బయటపడటం ఎలాగో అర్థం కావటం లేదు.

ఇది ఒక మానసిక సమస్య. దీనిని కంపల్సివ్ బయ్యింగ్ లేదా ఒనియోమానియా అంటారు. ఈ సమస్య ఇంతకు ముందు పాశ్చాత్య సంపన్న దేశాలలో మాత్రమే వుండేది. ఇప్పుడిప్పుడే భారతదేశం వంటి చోట కూడా తరచుగా కనపడుతోంది. నిజానికి ఇది చాలా మందికి వుండే సమస్యే కానీ ఎవరూ అంత తొందరగా ఒప్పుకోరు. మీరు మీ సమస్యని గుర్తించటమే దీన్ని అధిగమించడంలో మొదటి మెట్టు. సాధారణంగా ఏదో ఒకటి కొనాలి అన్న ఆలోచన కొన్ని ప్రత్యేక సందర్భాలలో కలుగుతుంటుంది. కొంతమందికి సంతోషంగా వున్నప్పుడు, కొంతమందికి బాధ కలిగినప్పుడు ఇలా రకరకాలుగా వుంటుంది. అదేమిటో గుర్తించి, అలాంటి సందర్భం వచ్చినప్పుడు కాస్త జాగ్రత్తగా వుండటం మంచిది. ముఖ్యంగా మీ దగ్గర డబ్బులు ఉంచుకోకండి. క్రెడిట్ కార్డులు కత్తిరించి ముక్కలు చేసేయండి. మీ మొబైల్ లో వున్న షాపింగ్ అప్లికేషన్లు తీసేయండి. అసలు మీ బ్యాంక్ ఎకౌంట్లో డబ్బులు వుంచకండి. మొత్తం జీతం కుటుంబంలో ఎవరికైనా ఇచ్చి, ఖర్చు పెట్టే బాధ్యత మొత్తం వారిదే అని చెప్పండి. మీకు ఏదైనా అవసరం వస్తే వాళ్ళని అడిగి తీసుకునేలా ఏర్పాటు చేసుకోండి. ఇవన్నీ చేస్తే మీలో మార్పు వచ్చే అవకాశం వుంది. అలా కూడా జరగకపోతే వెంటనే ఒక సైక్రియాటిస్ట్ ని కలవండి.

మీ సలహా పాటించి ఇన్సూరెన్స్ తీసుకున్నాను. నామినీగా నా కూతురి పేరు రాశాను. ఆమె ఇంకా చిన్నది కాబట్టి గార్డియన్ గా నా భార్య పేరు రాశాను. ఇప్పుడు ప్రమాదవశాత్తు నాకేమైనా జరిగితే, నా ఇన్సూరెన్స్ డబ్బు నా కూతురికి ఇస్తారా లేక నా భార్యకి ఇస్తారా? ఇన్సూరెన్స్ పాలసీలో నామినీ పేరు మార్చుకునేందుకు అవకాశం వుందా?

మీ కూతురు ఇంకా మైనర్ కాబట్టి ఇన్సూరెన్స్ కంపెనీ ఆమెకు డబ్బు ఇవ్వదు. ఆ డబ్బుని మీ భార్యకే ఇస్తారు. అయితే ఆ డబ్బుని మీ కూతురికి ఇవ్వాల్సిన బాధ్యత ఆమె మీద వుంటుంది. గార్డియన్ మైనర్ డబ్బుని వాడుకోడానికి వీల్లేదు. నామీని పేరు మార్చుకోడానికి దాదాపు అన్ని ఇన్సూరెన్స్ పాలసీలలో అవకాశం వుంటుంది. ఆయా కంపెనీ బ్రాంచికి వెళ్ళి, ఒక ఫార్మ్ నింపు అలా మార్పించుకోవచ్చు. అంతే కాదు, నామినీగా కేవలం ఒక్క పేరే కాకుండా ఇద్దరు ముగ్గురు పేర్లు కూడా రాసుకునేందుకు అవకాశం వుంది.

మీరు రాసిన బేతాళ కథలు చదివాను. అందులో ఒక చోట మీరు అత్యవసరాల కోసం కొంత డబ్బు పక్కన పెట్టమని అన్నారు. అలాంటి డబ్బుని మార్కెట్ లో కానీ మ్యూచువల్ ఫండ్ లో కానీ పెట్టుబడి పెట్టచ్చా?

పెట్టకూడదు. అత్యవసరాల కోసం అని అంటున్నాం కదా? అత్యవసరం అంటే చెప్పకుండా వస్తుంది. అప్పటికప్పుడు ఆ డబ్బుని బయటికి తీసే అవకాశం వుండాలి. స్టాక్ మార్కెట్లో, మ్యూచువల్ ఫండ్స్ లోనూ డబ్బుని వెంటనే వెనక్కి తీసుకునే అవకాశం వుంది (లాకిన్ వున్న బాండ్స్ తప్ప). కానీ మీరు బయటికి తీసే రోజే మార్కెట్ కుదేలైతే? అందుకని అత్యవసర అవసరాలకు డబ్బు లిక్విడ్ గా వుంచుకోవడం మంచిది. సేవింగ్స్ ఖాతా, ఫిక్స్డ్ డిపాజిట్ వంటి చోట పెట్టుకోవచ్చు. అయితే ఈ పథకాలలో తక్కువ వడ్డీ వస్తుందని తెలుసుకోని అందులో వుంచండి. బంగారం కొనడం కూడా మంచిదే. ఇప్పుడు బంగారు రుణాలు సులభంగానే దొరుకుతున్నాయి కాబట్టి, అత్యవసరం వస్తే ఆ బంగారాన్ని తాకట్టి పెట్టచ్చు. అయితే మొత్తం డబ్బు మొత్తం పెట్టి బంగారం కొనడం కూడా మంచిది కాదు.

మీతో సహా చాలా మంది కోటి కోటిన్నరకి ఇన్సూరెన్స్ తీసుకోమని సలహా ఇస్తుంటారు. ఇంత ఇన్సూరెన్స్ అవసరమంటారా? నేను కోటి రూపాయల ఇన్సూరెన్స్ తీసుకుంటే నాకు ఇస్తారా?


అందరినీ కోటి రూపాయలకి ఇన్సూరెన్స్ తీసుకోమని ఎవ్వరూ చెప్పరూ. ఒక వ్యక్తి తన కుటుంబానికి ఎంత విలువ చేస్తాడో అంతే ఇన్సూరెన్స్ తీసుకోమని చెప్తాము. ఉదహరణకి ఎవరైనా నెలకు లక్ష రూపాయలు సంపాదించే ఉద్యోగంలో వుంటే అతని వయసుని బట్టి అతని విలువ కోటి పైనే వుంటుంది. రేపో మాపో చనిపోడానికి సిద్ధంగా వున్న వ్యక్తి విలువ దాదాపు ఏమీ వుండదు. ఇదంతా చదివి మనిషిని డబ్బుతో విలువ కట్టడం ఏంటని అనుకోకూడదు. ఒక వ్యక్తి మీద ఆ కుటుంబం ఆర్థికంగా ఎంత ఆధారపడి వున్నదో తెలుసుకోడానికి ఈ లెక్క వేస్తారు. ఇన్సూరెన్స్ కంపెనీ కూడా అలా లెక్క వేసి, ఒక వ్యక్తికి ఎంత వరకు ఇన్సూరెన్స్ కవర్ ఇవ్వవచ్చో అంతే ఇస్తుంది. అలాగని తక్కువ ఇన్సూరెన్స్ తీసుకుంటే దానివల్ల ఎలాంటి ప్రయోజనమూ వుండది.

Sunday, December 6, 2015

రూపీ బేతాళుడి ఆర్థిక సలహాలు 24

మాకు వ్యవసాయ భూములు వున్నాయి. అమ్మా నాన్నా నా పెళ్ళి కోసం పొలం తాకట్టు పెట్టి డబ్బు తెస్తున్నారు. తక్కువ వడ్డీ దొరికే మార్గమేదైనా వుంటే చెప్పండి.                                 చంద్ర, ఈమెయిల్ ద్వారా

చంద్ర గారూ, మన దేశంలో దొరికే అన్ని అప్పులలో అన్నింటికన్నా చౌకైన అప్పు వ్యవసాయ రుణం. చాలా తక్కువ వడ్డీ పైన అప్పు లభిస్తుంది. వ్యక్తులని నమ్మడం కన్నా మీకు దగ్గరలో వున్న, లేదా మీరు తరచుగా లావాదేవీలు జరిపే బ్యాంక్ మేనేజర్ తో మాట్లాడితే పూర్తి వివరాలు చెప్తారు. అయితే భూమిని తాకట్టు పెట్టి ఆ డబ్బుతో పెళ్ళి చేయడం అంత మంచి ఆలోచన కాదు. వ్యవసాయ రుణం వ్యవసాయానికే పెట్టడం మంచి పద్ధతి. ఇంకేదైనా వ్యాపారమో, పెట్టుబడి పెట్టడమో చేస్తే ఫర్లేదు. కానీ ఖర్చు పెట్టేస్తే అది మంచిది కాదు. పెళ్ళి అంటేనే ఖర్చు కదా! పైగా మీకు పెళ్ళి చేస్తున్నారు అంటే మీ తల్లిదండ్రుల వయసు ఊహించవచ్చు. మరి ఈ వయసులో అప్పు చేస్తే అది తీర్చేదాకా సంపాదించే ఓపిక వుంటుందా లేదా అని చూసుకోవాలి.

క్రెడిట్ కార్డ్ బాగా వాడేశాను. నెల నెల మినిమమ్ కడుతున్నాను. ఇలాగైతే ఈ అప్పు ఎప్పటికి తీరుతుందో అర్థం కావటం లేదు. కార్డ్ ఇచ్చిన బ్యాంక్ తో సెటిల్మెంట్ చేసుకుంటే మంచిదిని సలహా ఇస్తున్నారు. అది నిజంగా మంచిదేనా?

క్రెడిట్ కార్డ్ ని ఎంత తక్కువ వాడితే అంత మంచిది. మనకి దొరికే అత్యంత అధిక వడ్డీ రుణం క్రెడిట్ కార్డే. పైగా మీరు కేవలం మినిమమ్ ఎమౌంట్ కడుతున్నానని చెప్తున్నారు. ఇలాగైతే మీ బాకీ తీరడానికి ఒక జీవిత కాలం పడుతుంది. ఈ లోగా మీరు మళ్ళీ కార్డ్ వాడారంటే మరో జన్మ ఎత్తినా ఈ క్రెడిట్ కార్డ్ బిల్లే కడుతూ వుండాల్సి వస్తుంది. కేవలం మినిమమ్ మొత్తం కట్టడం ఎంత మాత్రం మంచిది కాదు. మీకు వీలైనంత ఎక్కువ కట్టండి. సెటిల్మెంట్ చేసుకోవడం కూడా మీ ఆర్థిక ప్రగతికి మంచిది కాదు. కేవలం మినిమమ్ సొమ్ము కట్టడం, సెటిల్మెంట్ చేసుకోవడం వల్ల మీ క్రెడిట్ స్కోర్ దెబ్బతిని, ముందు ముందు మీకు ఎలాంటి లోన్లు దొరకవు. అవకాశం వుంటే ఇంకో క్రెడిట్ కార్డ్ తీసుకోండి. మొదటి కార్డ్ బాలన్స్ ని రెండో కార్డ్ లోకి ట్రాన్స్ఫర్ చేయించండి. అందులో కూడా ఈఎంఐ విధానం వుంటే ఆ రకంగా ఏర్పాటు చేసుకోండి. ట్రాన్స్ఫర్ జరిగిన తరువాత “రెండు కార్డులను కత్తిరించి పక్కన పడేయండి” – ఇదే అత్యంత కీలకం. ఆ తరువాత రెండో కార్డ్ పైన నెల నెల కట్టాల్సిన మొత్తం కట్టేయండి. బాలన్స్ ట్రాన్స్ఫర్ మీద వడ్డీ తక్కువగా ఉంటుంది కాబట్టి మీరు లాభపడతారు.

నా ఖర్చులన్నీ ఎప్పటికప్పుడు ఒక ఎక్సెల్ షీట్ లో వేస్తున్నాను. గత నెలలో పెట్టిన ఖర్చులన్నీ మీకు పంపుతున్నాను. వీటిలో ఏ ఖర్చు తగ్గించుకోవచ్చని మీరు సలహా ఇస్తారు? అలాగే పెట్టుబడి ఎక్కడ పెట్టాలో కూడా చెప్పండి. – దేవేందర్, ఈ మెయిల్ ద్వారా

దేవేందర్ గారూ, మీరు తయారు చేసిన ఎక్సెల్ షీట్ చూశాను. ప్రయత్నం మంచిదే. కాకపోతే ఇందులో చిట్టాపద్దు లాగా పెట్టిన ప్రతి ఖర్చు రాసుకుంటూ వెళ్ళారు. అలా రాయటం వల్ల పెద్ద ఉపయోగం వుండదు. వాటిని స్థూలంగా విడగొట్టండి. ఉదాహరణకి మీ షీట్ లో వున్న రెంటు, కరెంట్, బిల్లులు వగైరా ఒక భాగం చేయండి. సినిమా, రెస్టారెంట్లు, పార్టీలు ఒక భాగం చేయండి. అలాగే మీరు చేస్తున్న సీవింగ్స్, పెట్టుబడిలో ఒక భాగం చేయండి. ఇలా చేసిన తరువాత ఏ భాగంలో తగ్గించుకోవాలో మీకే అర్థం అవుతుంది. మీకే అర్థం అవ్వాలనే ఈ ప్రయత్నమంతా. ఇంటర్ నెట్ వాడుతున్నట్లైతే పర్సనల్ బడ్జెట్ ప్లానర్ వంటి పేర్లతో అనేక షీట్లు దొరుకుతున్నాయి వాటిని వాడితే కొంత ఎనాలిసిస్ కూడా వుంటుంది కాబట్టి నిర్ణయం తీసుకోవచ్చు. ఇక మీ రెండో ప్రశ్న పెట్టుబడి ఎక్కడ పెట్టాలి అని కదా – పెట్టుబడి ఎక్కడెక్కడ పెట్టే అవకాశం వుందో అక్కడంతా పెట్టుబడి పెట్టాలి. ఆ పెట్టడంలో రిస్క్, రివార్డ్, లిక్విడిటీ, మీ వయసు ఈ నాలుగింటినీ గమనించుకోని ఒక పోర్ట్ ఫోలియో నిర్మించుకోండి. ప్రస్తుతం మీకు ఇంకా పెళ్ళి కాలేదు కాబట్టి అత్యధిక శాతం ఈక్విటీలో పెట్టండి.


పుస్తకాలు కొనడం నా హాబీ. దాని కోసం ఎక్కువగా ఖర్చుపెట్టేస్తున్నానేమో అని అనిపిస్తుంటుంది – మహి, కావలి

నన్ను విడిగా అడిగితే పుస్తకాల కోసం ఎంతైనా ఖర్చు పెట్టచ్చు అని చెప్తాను. ఎందుకంటే నేను కూడా పుస్తకాలు కొంటుంటాను. ఆర్థిక సలహా ఇవ్వాల్సివస్తే మాత్రం నా సమాధానం వేరుగా వుంటుంది. పుస్తకాలు కొనడం హాబీనా, పుస్తకాలు చదవటం హాబీనా? ఎందుకంటే పుస్తకాలలో ఒకసారి చదవాల్సిన పుస్తకాలు, చదివిన తరువాత దాచుకోదగ్గ పుస్తకాలు వేరు వేరు. ఒకసారి చదవడానికైతే నేను సెకండ్ హ్యాండ్ పుస్తకాలను కొంటాను. చదివిన తరువాత మళ్ళీ అమ్మేస్తాను. అద్దెకు తెచ్చుకోవడం, లైబ్రరీకి వెళ్ళి చదువుకోవడం ఇవన్నీ ఖర్చు తగ్గిస్తాయి. నగరాలలో బుక్ ఎక్స్ ఛేంజ్ (పుస్తకాల మార్పిడి) చేసుకునేందుకు సంస్థలు వున్నాయి. వాటిలో సభ్యులుగా చేరచ్చు. మొత్తం మీద చెప్పొచ్చేది ఏమిటంటే – హాబీలో ఆహ్లాదాన్ని, ఆనందాన్ని ఇస్తాయి. ఇవి కూడా సంపదే. పుస్తకం జ్ఞానమనే సంపద ఇస్తుంది. కేవలం డబ్బు అనే సంపద మీదే ధ్యాస పెట్టడం మంచిది కాదు. ఆనందం ద్వారా వచ్చే ఆరోగ్యం, జ్ఞానం వంటి సంపదల కోసం కొంత డబ్బు ఖర్చుపెట్టినా తప్పులేదు, కానీ అదేపనిగా ఖర్చు చేయకూడదు